Indywidualne mistrzostwa Polski w szachach to najważniejszy turniej szachowy w ciągu roku, którego celem jest wyłonienie mistrza oraz mistrzyni kraju. Zdobycie tytułu mistrza Polski wiąże się również z bezpośrednią nominacją do kadry narodowej, czyli wyjazdu na Mistrzostwa Europy, Świata czy na najważniejszą imprezę szachową – Olimpiadę.
Pierwsze mistrzostwa Polski rozegrano w roku powstania Polskiego Związku Szachowego tj. 1926 r. W stolicy kraju tytuł zdobył wtedy uznawany za „genialne dziecko” – Dawid Przepiórka. Mistrzynię kraju wyłoniono po raz pierwszy prawie 10 lat później, w 1935 roku, a złoty medal zdobyła wówczas Regina Gerlecka. Do czasu zakończenia II wojny światowej mistrzostwa rozegrano tylko pięć razy, później, poza dwoma wyjątkami w roku 1947 i 1958, turnieje odbywały się już corocznie.
Mistrzostwa Polski rozgrywane były różnymi systemami. Zdecydowanie najczęściej grano systemem kołowym (w tym roku mistrzostwa zostaną rozegrane również tym systemem), czyli systemem, w którym każdy zawodnik gra z każdym. Kilka razy wprowadzono w turnieju system szwajcarski (przy większej liczbie uczestników) a turniej kobiet w 2010 roku przeprowadzono systemem pucharowym.
Multimedalistą mistrzostw Polski wśród panów jest arcymistrz Włodzimierz Schmidt, który ma w swoim dorobku 15 medali, w tym 7 złotych. U kobiet najwięcej medali zdobyła Krystyna Hołuj-Radzikowska – najwybitniejsza polska szachistka lat 50 i 60 XX wieku, której imieniem nazwano rozgrywany od 2011 międzynarodowy turniej kołowy dla kobiet.
Zeszłoroczne mistrzostwa Polski odbyły się w murach Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. W turnieju Pań w Budimex Indywidualnych Mistrzostwach Polski Kobiet w Szachach najlepsza okazała się Monika Soćko reprezentująca klub Hetman Katowice – jedyna kobieta w Polsce posiadająca tytuł arcymistrza męskiego. Trzy kolejne miejsca przypadły zawodniczkom Polonii Wrocław – na drugim stopniu podium stanęła Jolanta Zawadzka, na trzecim Iweta Rajlich a tuż za nimi Mariola Woźniak. Ta ostatnia zdobyła również nagrodę za największą różnicę rankingową – tzw. „Kryształowy Ranking” ufundowaną przez pierwszą powojenną polską arcymistrzynię – Hannę Ereńską Barlo.
Mistrzem kraju został Radosław Wojtaszek (MTS Kwidzyn), wicemistrzem Kacper Piorun (Stilon Gorzów Wlkp.) a na najniższym stopniu podium stanął Mateusz Bartel (Polonia Wrocław).
Nagrody za najpiękniejsze partie przypadły medalistom, w turnieju Panów zwycięzcy krążka srebrnego – Kacprowi Piorunowi a w turnieju Pań, zdobywczyni medalu brązowego – Iwecie Rajlich.
Wśród najlepszych zawodniczek i zawodników kraju wyłoniono kadrę na najważniejszą imprezę szachową na świecie – Olimpiadę, która odbyła się we wrześniu w stolicy Azerbejdżanu – Baku. To właśnie 42. Olimpiada Szachowa okazała się tą historyczną. Kobieca drużyna w składzie: Monika Soćko, Jolanta Zawadzka, Karina Szczepkowska, Klaudia Kulon oraz Mariola Woźniak zdobyły srebrny medal . Również nasi Panowie, w składzie: Radosław Wojtaszek, Jan Krzysztof Duda, Dariusz Świercz, Mateusz Bartel, Kacper Piorun, po niezbyt dobrym starcie, ulokowali się na wysokim 7. miejscu.
Polska Drużyna na 42. Olimpiadzie Szachowej w Baku
